3. Murad Han Gençlik Zamanları

 

3. Murad Han 2. Selim'in Nurbanu Sultan'dan olma en büyük oğludur. İyi bir eğitim almıştır. Farsça ve Arapça öğrenmiştir. Babası 2. Selim padişaktan sonra 3. Murad Manisa Sancak Beyliğine gönderilmiştir. Babasının vefatından sonra İstanbul'a gelerek 22 Aralık 1574'te tahta geçmiştir.

 

3. Murad Han Padişahlık Zamanları

 

Osmanlı varisliğini alır almaz ilk iş beş kardeşini boğdurmuştur. Osmanlı Lehistan'ı istiyordu çünkü Lehistan'a hakimhakim olunca Avusturya'ya komşu konumunda bulunan iki adet müttefik bulacaktı. Osmanlı'nin Kanuni döneminde Fransa ile iyi ilişkiler kurduğu bilinmektedir. Ama Fransa tahtı boşalınca Lehistan'da iktidar boş kaldı. 3. Murad'ın isteğiyle Erdel Beyi olan Bathary, Lehistan'ın yeni kralı oldu. Daha sonra Lehistan ile yapılan anlaşmalar ile kuzey sınırı Osmanlı Devleti için güvenli hale geldi. 3. Murad zamanında Kuzey Afrika Kıyılarından sadece Fas devletin sınırları içerisinde yer almıyordu. Vali Mustafa Paşa emrindeki Osmanlı güçleri 1578 yılında Fas'ı ele geçirdi. 1584 yılında yeniçeri isyanında öldürülen Vali Ramazan Paşa'nin ailesi İstanbul'a getirilirken Venedikliler gemileriyle saldırmışlardır.

 

Venedik ile Osmanlı uzun süredir barış içinde olsa da  bu hareket sonucu barış ortamı sona ermiştir. Venedik'e elçi gönderen 3. Murad Han, Vali Ramazan Paşa'nın ailesini korumayı başarmıştır. Daha sonra iki tarafın da olumlu yaklaşımıyla barış ortamı sağlanmıştır. 3. Murad Han'ın padişahlık dönemlerinde Ceneviz, Venedik ve Fransızlara çeşitli kapitülasyonlar verilmiştir. Bunlardan biri bu devletlerin Osmanlı limanlarında ticaret yapma hakkının olmasıdır. Papanın koyduğu ambargonun kırılması için Protestan olan İngiltere'ye yakınlaşılmıştır. Bu da İngiltere ile Fransa'nın arasında Akdeniz'de rekabete neden olmuştur.

 

Bu rekabetten ötürü Osmanlı çeşitli siyasi kazanç elde etmiştir. Şah 2. İsmail, Osmanlı Devleti ve Safevi Devleti arasındaki barış belgelerine sadık kalmamış ve Osmanlı Devleti'ne bağlı bazı beylik ve emirleri kendi tarafına çekme ihanetinde bulunmuştur. Osmanlı hükümetince Van'daki Beylerbeyine bildirge verilerek bölgedeki barıın sağlanması istenmişti. Safevilerin Luristan Valisinin Osmanlı Devletine sığınmacı olarak gelmesi hali hazırda gergin olan ilişkileri daha da germiştir. Bu gerginliklerde Şah 2. İsmail ölmüş, Safevilerde taht kavgaları baş göstermiştir. Van Beylerbeyi bu durumdan faydalanmak istemiştir. Bu durumdan ötürü Safevilere saldırmıştır. Bu savaş 12 yıl sürmüştür (1577 - 1589). Osmanlı Kuvvetleri daha sonra Safevi birliklerini Çıldır'da mağlup etmiştir. Bu savaşın sonucu olarak da tüm Gürcistan ele geçirilmiştir. 1578 yılında Tiflis, Osmanlı'nın bir vilayeti haline getitirildi.

 

Yine 1578'de Şirvan da Meşaleler Muharebesi ile Osmanlı Devleti'nin toprakları arasına katılmıştır. Bu durumlardan ve yenilgilerden sonra Safeviler Osmanlı'ya karşı barış istemek zorunda kalmıştır. 21 Mart 1590 tarihinde ise Ferhat Paşa Antlaşması ya da diğer adı ile İstanbul Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma Kars, Tebriz, Tiflis gibi yerleri Osmanlı'ya bağlamıştır. Bu yerlerin de alınmasıyla Osmanlı Devleti'nin doğudaki en geniş sınırları çizilmiştir. Avusturya ile süren sekiz yıllık barış antlaşması üçüncü yılındayken Telli Hasan Paşa'nın oluşturduğu başıbozuk kişilerce Uskokların  üzerine gitmesi ile bozulmuştur. Çünkü Avusturya bu hareketi savaş sebebi saymıştır. Avusturya İmparatoru 2.Rudolf vergisini ödemediği gibi Eflak, Erdel ve Boğdan beylerini de isyan etmeye teşvik etmiştir. Telli Hasan Paşa Hırvatistan sınırlarında bulunan Siska kalesini kuşatma altına aldı. Ama Hasan Paşa ve binlerce askeri burada olan savaşta esir düşmüştür.

 

Bunun üzerine Sinan Paşanın Israrıyla Avusturya'ya savaş açılmıştır. Savaş hali hazırda devam etmekteyken 16 Ocak 1595 tarihinde 3. Murad Han İstanbul'da felç geçiştirmiştir. Felç sonucunda ölmüştür. Cenazesi Ayasofya Camii'sinin avlusuna defin edilmiştir.