Osmanlının 35. Padişahı olarak bilinen Sultan 5. Mehmet Reşat Han Sultan, Abdülmecit Han’ın 3. Oğludur. Tahta çıktığında 65 yaşında olan Sultan 5. Mehmet Reşat Han 1909 yılında tahta çıkmıştır. 

 

Sultan 5.Mehmet Reşat Önemli Özellikleri

 

Sultan 5. Mehmet Reşat önemli özellikleri olarak iyi bir hattat olması ön plana çıkmaktadır. Bunun yanında İslam Kültürünü iyi bildiği belirtilmektedir. Ayrıca Farsça ve Arapça bildiği vurgulanmaktadır. Şair özelliğinin de bulunduğu Sultan 5. Mehmet Reşat için ifade edilmektedir. 

 

Sultan 5. Mehmet Reşat Dönemi Özellikleri 

 

Sultan 5.Mehmet Reşat Dönemi özellikleri içinde en çok dikkat çeken kısım ittihat ve terakki etkisinin oldukça fazla hissedilmesidir. Sultan 5. Mehmet Reşat Han, İttihat ve Terakki etkisiyle Talat Bey’i dâhiliye nazırı olarak atamıştır. Ayrıca İbrahim Hakkı Bey’in de İttihat ve Terakki etkisiyle sadrazamlığa getirildiği belirtilmektedir. 

 

Sultan 5. Mehmet Reşat Han Döneminin tamamen Enver – Talat – Cemal paşalar etkisi altında olduğu ifade edilmektedir. 1. Dünya savaşına girilmesi kararının bile Osmanlı Padişahına haber verilmeksizin paşalar tarafından alındığı ifade edilmektedir. Zayıf bir iktidar olduğunu gören Avrupa ülkelerinin Osmanlı halklarını tahrik ettiği ve bu dönemde birçok yerden isyanların baş gösterdiği görülmektedir. 

 

Sultan 5. Mehmet Reşat Dönemi İsyanları

 

Sultan 5. Mehmet Reşat Dönemi isyanları ilk olarak Suriye’de Dürziler, Balkanlarda Arnavutlar, Yemen’de Zeydiler tarafından başlatılmıştır. İttihatçı düşüncelerin işe yaramadığını fark eden Mehmet Reşat Han yanına sadrazam ve saray erkânından birkaç kişi alarak Rumeli Gezisine çıkmıştır. Burada silahla ve kalabalık bir ordu ile bastırılamayan isyanların Mehmet Reşat ile 10 bin Arnavut Kosova Meydanında namaz kılmış ve halkın alevli tepkisinin söndüğü görülmüştür. Halk, Padişahın bu hareketi ile sakinleşmiştir. 

 

İtalya’nın Libya, Trablusgarp ve Bingazi İşgali 

 

Sultan 5. Mehmet Reşat Dönemi için önemli bir olay da İtalya’nın Libya, Trablusgarp ve Bingazi işgali olarak belirtilmektedir. İttihat ve Terakki mensupları Trablusgarp Valisi Recep Paşa’yı İstanbul’a davet etmişlerdir. Bunun dışında Abdülhamit’in Libya’yı koruma amaçlı bulundurduğu tümeni Yemen’e sevk etmişlerdir. Bu karar İtalya’nın Libya’yı işgal etmesine ortam hazırlamıştır. İşgal olayının gerçekleşmesi ise ittihat ve terakki içine sızan ajanlardan biri yardımıyla Libya’yı işgal etmişlerdir. Libya’nın işgalinin ardından tamamen İtalya’nın eline geçmesi Mussolini iktidarına kadar sürmüştür. 1911’de İtalya Trablus ve Bingazi’yi de işgal etmişlerdir. 1912 yılında yapılan Lozan Konferansı ile İtalya savaşı son bulmuştur. Anlaşma neticesinde Libya İtalya’ya bırakılmış, 12 Ada ile Rodos Osmanlıya geri verilmiştir. 

 

Trablusgarp ve Balkan savaşları sonucunda Osmanlının Avrupa’da kalan tek toprağı Doğu Trakya olarak kalmıştır. Ayrıca bu savaşlarda Mustafa Kemal Atatürk ve Binbaşı Enver, Binbaşı Fethi gibi kurmay subaylar da rol almışlardır. 

 

Sultan 5. Mehmet Reşat Han Dönemi İç Siyasi Olayları 

 

Sultan 5. Mehmet Reşat Han Dönemi iç siyasi olayları arasında İttihatçılar ve muhalif gazetecilerin çekişmesi başta gelmektedir. Bu dönemde dikkat çeken 3 ayrı olaydan bahsetmek mümkündür. Bunlar: 

 

 

Bu dönemde ordunun siyasetle iç içe olduğu ve siyasi olaylara müdahale ettiği görülmektedir. Orduda ittihat ve terakki etkisi gittikçe artmıştır ve önemli Türk generalleri ile kurmay askerlerin genç yaşta emekliye ayrıldığı görülmüştür. V. Mehmet Reşat Han döneminde Enver Paşa’nın Osmanlıyı kaybettiği toprakları geri alabileceği düşüncesiyle dünya savaşına soktuğu bildirilmektedir. Sultan 5. Mehmet Reşat Han ise savaş sonuna doğru hayatını kaybetmiştir. 5. Mehmet Reşat toplamda 9 yıl tahtta kalmıştır.